Tijdens mijn marketingopleiding in 2009 kwam ik voor het eerst in aanraking met whisky. Distilleerderijen zijn namelijk zeer goed in storytelling. Het bekendste voorbeeld: Johnnie Walker – The Man Who Walked Around The World. Een video in één take van ruim zes minuten door de Schotse acteur Robert Carlyle. Wandelend door de Schotse Highlands neemt hij de kijker mee langs het totale verhaal. Storytelling dat geen enkele commercial sindsdien heeft overtroffen!
Wanneer ik tijdens deze periode door de vader van een vriend van mij werd uitgenodigd voor mijn eerste whiskyproeverij twijfelde ik geen moment. Hij had zich goed voorbereid en wist de combinatie van het verhaal en de smaak perfect over te brengen. Het tulpvormig glas en de pipet met water stond gereed, evenals de tien verschillende whisky’s (van zacht naar krachtig) die we mochten proeven. Na de algemene uitleg over whisky’s, die ik je zeker niet bespaar en de manier waarop je deze als expert kunt drinken genoten we van heerlijke Schotse single malt’s, ieder met zijn eigen verhaal.
Whisky of whiskey?
In de meeste landen schrijft men whisky, maar de meeste Ieren en Amerikanen schrijven whiskey. Deze schrijfwijze is pas in de 19e eeuw ontstaan omdat de Amerikanen zich wilde onderscheiden van de destijds slechte Schotse kwaliteit. De naam is niet beschermd en mag over de hele wereld gebruikt worden.
Wat is whisky?
Wanneer whisky écht whisky genoemd mag worden verschilt per land. In de regel geldt echter dat het een distillaat is uit graan, gist en water en een aantal jaren opgeslagen is in houten vaten. Het resultaat een sterk alcoholische drank. Whisky staat voor levenswater.
Scotch single malt whisky
Scotch is een beschermde naam voor whisky’s uit Schotse distilleerderijen gestookt uit gemoute gerst vermalen met water.
Het proces begint met het bevochtigen van gerst waardoor het ontkiemt tot mout. De gemoute gerst wordt verhit door de warmte en rookgassen van vuur, soms met een deel turf gestookt. Deze turf of het ontbreken ervan zorgt voor de uitgesproken smaak. De korrels worden vermalen en water toegevoegd. In het ontstane moutbeslag wordt zetmeel langzaam omgezet in suikers. Door de toevoeging van gist gaat het geheel fermenteren (veranderen van suikers naar alcohol) en daarna wordt het verschillende keren gedestilleerd (via verdamping gescheiden) tot maximaal 94,8%. De verdampte alcohol wordt gekoeld en opgevangen. Het distilleren herhaald zich in een kleinere ketel. Tot slot rijpt het minimaal 3 jaar op (eiken)houten vaten en dient het bij bottelen minimaal 40% alcohol te bevatten. Tijdens het rijpingsproces verdampt gemiddeld 2% uit het vat, het Angels Share.
Single malt betekend dat de whisky uit één distilleerderij afkomstig is. Bij vermenging van whisky’s met verschillende leeftijden mag alleen de jongste vermeld zijn. Aan de smaak van een Schotse single malt is vaak te herkennen uit welk gebied de whisky komt.
Naast deze whiskysoort zijn er nog andere zoals blends. Deze bestaan meestal uit meer dan 50 verschillende whisky’s met precisie met elkaar gemengd om de smaak te waarborgen.
De Schotse regio’s
De Schotse single malt’s zijn te groeperen in vijf regio’s: Lowlands, Highlands, Speyside, Islay, en Campbeltown. Daarnaast zijn er diverse eilanden waar distilleerderijen staan (zoals op Orkney, Isle of Skye en Jura).
De whisky smakenkaart
De whisky’s uit deze verschillende streken hebben heel verschillende eigenschappen en smaken. Bent u na mijn verhaal ook enthousiast geworden over Scotch single malt whisky’s?
Gebruik onderstaande smakenkaart bij het vinden van de juiste whisky bij uw persoonlijke smaak. Handig om te vergelijken of om nieuwe smaken te ontdekken!
Drinken als een expert
Drink de whisky vooral zoals je dat zelf wilt. De experts drinken deze meestal op de volgende manier: Kies een tulpvormig whiskyglas, want door de nauwe opening stelt je dit in staat de geur en smaak beter in je op te nemen. Schenk de whisky in en laat het even ademen. Beweeg het glas in rondjes en steek je neus in het glas. Neem de tijd om te identificeren wat je nu allemaal ruikt en gaat proeven. Drink de whisky puur of voeg af en toe een druppel water toe via een pipet om de aroma’s los te krijgen. Geen ijs, dit verlamt de smaakpupillen! Neem vervolgens een klein slokje. Slik de whisky niet door, maar speel ermee in je mond. Let bij het doorslikken op de afdronk. Sommige whisky’s hebben een lange en andere een korte afdronk. Probeer het leegdrinken van een glaasje over 30 a 60 minuten te rekken.
